21 marca 2015 r.

Atelier Anima Mundi, Oświęcim, Prowadzi: Piotr Kwasiżur

Druga edycja warsztatu techniki litowej będzie stanowić próbę poczynienia pierwszych kroków związanych z decyzjami jakim kolorem wyrazić to co czujemy i zachętę do podjęcia kontemplacji estetycznej. Posłuchajmy co na temat praktyki tonowania odbitek litowych mówi Pan Piotr Kwasiżur, fotograf, który po raz kolejny poprowadzi warsztat.

Tonowanie czarno-białych odbitek srebrowych nie jest procesem nowym – pierwsze zanotowane użycie tonera w procesie fotograficznym to rok 1841 – francuski fizyk, Hipolit Fizeau podgrzał roztwór chlorku złota i tiosiarczanu sodu, i zastosował go następnie na płytę dagerotypową. Tonery złote były jednymi z najczęściej stosowanych tonerów w XIX wieku obok tonerów platynowych i palladowych. Złoto miało za zadanie ocieplić obraz początkowo, później ochłodzić w kierunku odcieni różu, natomiast platyna i pallad były używane dla uzyskania tonów brązowych. Ponad ich możliwości koloryzujące, tonery były używane i są do dzisiaj, dla ich właściwości zabezpieczających obraz przed niszczycielskim działaniem upływu czasu. Inne popularne tonery to selenowy, o wysokich właściwościach archiwizujących, sepiowy i miedziowy.

Po co tonować odbitki litowe, które już w swej pierwotnej postaci są kolorowe? Dlaczego zmieniać coś już tak pięknego i wyjątkowego, i ryzykować utratę tych szczególnych cech obrazu? Czy możemy zyskać coś cenniejszego?

Mając już pewne doświadczenie w procesie litowym, będziemy zaskoczeni tym na ile sposobów nasz obraz litowy może zareagować w kontakcie z tonerem, wcześniej, opcjonalnie poprzedzonym odbieleniem obrazu. Jak to zawsze bywa w procesach kreatywnych, a proces litowy takim niewątpliwie jest, efekt końcowy zależy od naszej własnej interpretacji zdjęcia. Tonując odbitki możemy np.:

1. •powrócić do obrazu czarno białego z twardymi cieniami i miękkimi światłami
   

2. •ocieplić obraz lub ochłodzić lub też rozdzielić jego tony na kilka odmiennych
   

3. •całkowicie zmienić kolorystykę obrazu
   

4. •zastosować efekt multikolorowy, subtelny lub wręcz przeciwnie, uderzająco mocny.
   

Do tonowania odbitek litowych polecane są tonery złoty, selenowy oraz sepiowy, które również posiadają najwyższe właściwości przedłużające żywotność fotografii.

Należy pamiętać, że wygląd końcowy odbitki tonowanej zależy od kilku czynników: cech emulsji światłoczułej, które różnią się w zależności od rodzaju papieru fotograficznego, sposobu obróbki i techniki tonowania. Jakich efektów kolorystycznych możemy spodziewać się tonując nasze odbitki litowe? Od delikatnych odcieni bzu, burgundy i pomarańczy poprzez róże, odcienie brązu aż do szaro-niebieskich i purpurowo-niebieskich. Kluczem jest praktyka i nasza ciekawość w poznawaniu właściwości materiałów z którymi pracujemy. Praktykę proponujemy podczas warsztatu, ciekawość, mamy nadzieje rozbudzić.

Jak będzie wyglądał nasz dzień litowy?

Ramowy plan warsztatu:

8.00-9.00

powitanie uczestników i powtórzenie podstawowych wiadomości o technice litowej połączonych z prezentacją prac wykonanych przez uczestników podczas pierwszej edycji warsztatu – bardzo prosimy o przywiezienie ich ze sobą.

9.00-13.00

Wprowadzenie do tonowania odbitek litowych.

1. •bhp pracy z tonerami
   

2. •charakterystyka odbitek litowych w podstawowych tonerach: złoty, sepiowy, selenowy
   

3. •odbielacze używane w procesie tonowania: miedziowy, żelazowy
   

4. •tonery typu direct / indirect
   

5. •multiple toning / tonowanie wielokrotne
   

6. •wskazówki praktyczne
   

Część badawczo-praktyczna

Odbielanie i tonowanie odbitek litowych przygotowanych dla Uczestników – każda osoba otrzyma trzy odbitki litowe wywołane na jednym papierze fotograficznym, różnym od pozostałych osób; każdą odbitkę będziemy tonować w innym tonerze, a więc po zakończeniu doświadczenia otrzymamy informację jak poszczególne papiery reagują z różnymi tonerami – jaki nadają im one kolor. Obejrzymy odbitki w świetle dziennym i wyciągniemy wnioski do wykorzystania w popołudniowej części warsztatu.

13.00-14.00 przerwa na obiad

14.00-18.00

praca własna pod okiem Nauczyciela – naświetlanie i wywoływanie odbitek w wywoływaczu litowym, odbielanie i tonowanie w jednym lub w kilku tonerach

18.00-19.00

Prezentacja i omówienie prac Uczestników.

Czy tonowanie to koniec naszej przygody z odbitką litową?

Czy trzymając w dłoniach naszą odbitkę będziemy zastanawiać się co jeszcze możemy zrobić? Tak właśnie będzie, bo to wciąż nie jest koniec przygody z litem. Odbitkę możemy ponownie odbielić i ponownie wywołać w innym wywoływaczu litowym, a potem znowu zatonować; możemy po odbieleniu zatonować ją w kilku tonerach po kolei; możemy naszą odbitkę poddać przepięknemu i szlachetnemu procesowi jakim jest kolorowanie ręczne. Możemy wiele, granicą jest tylko nasza kreatywność i umiejętność prewizualizacji obrazu końcowego.

Osoby zainteresowane udziałem w warsztacie litowym prosimy o zaopatrzenie się w (ilość na jednego uczestnika):

1. •ok. 20 kartek papieru fotograficznego o podłożu barytowym, najlepiej Fomabrom, w formacie 18x24; sugerujemy zaopatrzyć się w różne rodzaje papieru, np. 10 kartek Fomabrom 112C, 10 kartek Fomabrom 123 IV, 10 kartek Fomatone FB;
   

2. •negatywy o dowolnej tematyce, o maksymalnej wielkości 6x6; szczególnie zachęcamy do użycia negatywów wykonanych w podczerwieni INFRARED/ IR
   
   

3. •kuwety, 3-4 szt. (w razie potrzeby udostępniamy)
   

4. – fartuch ochronny / ubranie robocze
   

5. – rękawiczki nitrylowe
   

6. – ręcznik papierowy
   

7. – suszarka do włosów
   
   

Koszt uczestnictwa rozliczany na miejscu przez Akademię wynosi 600 zł/1 os. i obejmuje:

1. •wynagrodzenie dla Nauczyciela,
   

2. •chemię do pracy w procesie litowym (Akademia zapewnia wywoływacz litowy, przerywacz,          utrwalacz oraz tonery: złoty, sepiowy i selenowy, jak również odbielacz),
   

3. •wynajęcie Atelier i powiększalników analogowych.
   

Akademia nie zapewnia wyżywienia i noclegu.

Osoby zainteresowane udziałem prosimy o zgłoszenia do dnia 18 marca 2015 r.

mailowo na adres biuro@animamundi.com.pl

lub pod numerem telefonu 501 146 458.

Zajęcia rozpoczynamy w sobotę 21 marca o godzinie 8.00.

Joanna Fedorowicz- Akademia Anima Mundi

Kolor w fotografii czarno-białej? - proces litowy